Upadłość konsumencka – kiedy możliwe jest jej ogłoszenie?
Wiele osób słyszało o upadłości konsumenckiej, że jest to sposób na oddłużenie. To prawda, jednakże, aby było to możliwe, konieczne jest przeprowadzenie odpowiedniego postępowania sądowego. Należy jednak wiedzieć, że w 2020 roku znowelizowano ustawę Prawo upadłościowe, wprowadzając przy tym pewne zmiany dla osób zainteresowanych skorzystaniem z tej instytucji. Co zatem należy wiedzieć o upadłości konsumenckiej?
Czym jest upadłość konsumencka?
Pod pojęciem upadłości konsumenckiej należy rozumieć postępowanie sądowe mające na celu zaspokojenie wierzycieli z majątku dłużnika albo umorzenie całości lub części długów. Co ważne, jest ono przeznaczone wyłącznie dla osób prywatnych, a więc nieprowadzących działalności gospodarczej oraz niebędących wspólnikami spółek. Ponadto, aby móc skorzystać z upadłości konsumenckiej, trzeba być niewypłacalnym, czyli niezdolnym do regulowania swoich zobowiązań pieniężnych, co najmniej przez 3 miesiące.
Wskutek nowelizacji doszło do niezwykle istotnej zmiany, która jest korzystna dla wielu osób pragnących ogłosić upadłość. Otóż w myśl obecnie obowiązujących przepisów, jeżeli doprowadzenie do stanu niewypłacalności miało charakter świadomy albo stało się następstwem rażącego niedbalstwa, nie jest podstawą do oddalenia wniosku przez sąd.
Jak przygotować wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej?
Dla wielu osób przygotowanie wniosku o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może nie być łatwym zadaniem. Należy jednak wiedzieć, że w Internecie dostępne są wzory udostępnione przez Ministerstwo Sprawiedliwości, z których można skorzystać w razie potrzeby, a nawet formularz, który wymaga wyłącznie uzupełnienia danych.
Jakie informacje należy wpisać do formularza przygotowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości? Mianowicie chodzi tutaj o podanie:
- wykazu posiadanych składników majątku (nieruchomości oraz ruchomości) wraz z ich szacunkową wyceną;
- informacji dotyczącej zgromadzonych środków pieniężnych w gotówce oraz na kontach i lokatach bankowych;
- listy wierzycieli oraz informacji dotyczących istniejących wobec nich zobowiązań;
- dowodów potwierdzających istnienie zobowiązań oraz stanu niewypłacalności dłużnika.
Wniosek wymaga odpowiednich załączników. Powinny być nimi wszystkie dokumenty, jakie zostały wymienione w treści formularza.
Co ważne, wniosek o ogłoszenie niewypłacalności dłużnika może zgłosić zarówno on sam, jak i jego wierzyciel. Składający pismo może uczynić to samodzielnie albo skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego. Wniosek można złożyć w biurze podawczym właściwego sądu bądź przesłać go pocztą.
Złożenie wniosku wiąże się z koniecznością wniesienia odpowiedniej opłaty. Po zmianach wprowadzonych w 2020 roku wynosi ona 30 złotych. To jednak nie wszystko, albowiem później pojawi się także konieczność uiszczenia kosztów postępowania sądowego oraz wynagrodzenia syndyka. Jeżeli zaś wnioskodawca korzysta z pomocy pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego), wówczas musi także ponieść opłatę od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych, a także uregulować jego honorarium. To ostatnie jest zazwyczaj wydatkiem rzędu kilku tysięcy złotych.
Jak wygląda postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości konsumenckiej?
Postępowanie upadłościowe składa się z dwóch zasadniczych etapów. Pierwszy z nich polega na zlikwidowaniu majątku upadłego, czyli na sprawdzeniu przez syndyka listy wierzycieli, a następnie sprzedaży składników majątku należącego do upadłego. Później sąd wydaje postanowienie w przedmiocie planu spłaty długów. Etap ten może trwać nawet półtora roku. Drugą fazą postępowania jest natomiast ustalenie przez sąd planu spłat. Mogą być one rozłożone na 12, 24 albo 36 miesięcy. W tym czasie upadły będzie musiał przekazywać co miesiąc określoną kwotę na poczet spłaty wierzytelności. Maksymalnie postępowanie dotyczące ogłoszenia upadłości trwa 5 lat.
Może się jednak tak zdarzyć, że sąd nie będzie orzekał o realizacji planu spłaty wierzycieli, co może mieć związek z umorzeniem długów upadłego. Tego rodzaju sytuacja jest możliwa, jeżeli znajduje się on w ciężkiej sytuacji życiowej (na przykład z powodu choroby) i z tego powodu nie będzie w stanie spłacić zaciągniętych wcześniej zobowiązań.
Skutki ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej pociąga za sobą określone skutki prawne. Co ważne, mogą być one dotkliwe dla upadłego, dlatego też warto dokładnie przemyśleć decyzję o podjęciu tego kroku.
Konsekwencje ogłoszenia upadłości konsumenckiej są następujące:
- upadły ma ograniczony dostęp do swoich środków pieniężnych, a także musi przejść przez likwidację majątku – syndyk zajmie bowiem nie tylko określoną część wynagrodzenia za pracę oraz środki zgromadzone na koncie bankowym w określonej wysokości, a ponadto może zlicytować niektóre składniki majątku, na przykład samochód;
- możliwość utraty mieszkania – jeżeli zostanie ono sprzedane w drodze licytacji, wówczas upadły będzie musiał znaleźć nowy lokal, co ważne, otrzyma on na ten cel środki w wysokości pokrywającej koszty najmu w okresie od 12 do 24 miesięcy;
- brak możliwości swobodnego dysponowania swoim majątkiem – dotyczy on również czasu postępowania upadłościowego oraz przedmiotów, które zostały włączone do masy upadłościowej, co więcej upadły w zasadzie nie ma możliwości wzięcia kredytu w banku.
Wymienione powyżej skutki mogą być dla niektórych bardzo poważnym utrudnieniem. Warto więc być ich świadomym przed rozpoczęciem postępowania upadłościowego.
Mariusz Sadowiak
Autor jest wieloletnim praktykiem w doradztwie gospodarczym, ma ogromne doświadczenie w prowadzeniu trudnych spraw restrukturyzacyjnych oraz w budowaniu rozwiązań optymalizacyjnych. W przypadku pytań zapraszamy do kontaktu: mariusz.sadowiak@spartangroup.pl
czyli robię długi i upadam?
kasę przechowuje żona lub inna zaufana osoba – a ja żyję jak bogaty biedak?
wchodzę w to – tylko komu zaufać? żonie?
Sobie, bo nie ma jak glupi spotka glupiego