Restrukturyzacja – wsparcie dla firm w kryzysie, ale nie bez ryzyka!

Restrukturyzacja to proces, którego głównym celem jest ochrona przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, aby uchronić je przed upadłością i likwidacją. Jednak jest to rozwiązanie zarówno kosztowne, jak i ryzykowne – jego powodzenie zależy w dużej mierze od zgody wierzycieli na zaproponowane przez dłużnika warunki układu. Jeśli wierzyciele nie zaakceptują propozycji, proces restrukturyzacji może zakończyć się fiaskiem, a poniesione koszty i wysiłki pójdą na marne. Nie istnieje uniwersalny przepis na skuteczną restrukturyzację – każda sytuacja wymaga indywidualnego podejścia, uwzględniającego specyfikę problemów finansowych firmy oraz relacje z wierzycielami. Jednak odpowiednie przygotowanie i unikanie typowych błędów może znacząco zwiększyć szanse na sukces.

Błąd nr 1: Decyzja o restrukturyzacji podjęta zbyt pochopnie

Restrukturyzacja może być skutecznym narzędziem ratowania przedsiębiorstwa, ale nie każde przedsiębiorstwo nadaje się do tego procesu. Wiele zależy od struktury zadłużenia, stanu majątku oraz firmy. Czasami już na wstępie wiadomo, że szanse na powodzenie są niewielkie, a rozpoczęcie restrukturyzacji wygeneruje jedynie niepotrzebne koszty. Restrukturyzacja może nie być najlepszym rozwiązaniem w sytuacjach takich jak:

• Niewielkie zadłużenie – gdy koszty restrukturyzacji przewyższają potencjalne korzyści z redukcji zadłużenia.
• Zaawansowana niewypłacalność – gdy firma jest w tak trudnej sytuacji, że restrukturyzacja jedynie odwlecze decyzję o upadłości.

Błąd nr 2: Niewłaściwy wybór trybu restrukturyzacji

Postępowanie restrukturyzacyjne w Polsce może być prowadzone w czterech różnych trybach:

1. Postępowanie o zatwierdzenie układu,
2. Przyspieszone postępowanie układowe,
3. Postępowanie układowe,
4. Postępowanie sanacyjne.

Każdy z tych trybów ma swoje wady i zalety, a wybór odpowiedniego trybu może przesądzić o sukcesie lub porażce całego procesu.

Postępowanie o zatwierdzenie układu zyskało ostatnio na popularności dzięki swojej szybkości i niższym kosztom. Daje ono możliwość uzyskania ochrony przed wierzycielami już w kilka dni, bez konieczności oczekiwania na decyzję sądu. Jednak ochrona trwa tylko 4 miesiące, co oznacza, że w tym czasie dłużnik musi przekonać wierzycieli do zawarcia układu. Jest to tryb odpowiedni dla firm, które potrzebują szybkiego wstrzymania egzekucji, ale mają realne szanse na szybkie porozumienie z wierzycielami.

Z kolei postępowanie sanacyjne to najdalej idący tryb, w którym dłużnik traci prawo zarządu swoim przedsiębiorstwem, a kontrolę przejmuje zarządca wyznaczony przez sąd. Ten tryb powinien być stosowany tylko w sytuacjach skrajnych, gdy firma znajduje się na granicy upadłości i wymaga głębokiej restrukturyzacji.

Wybór trybu powinien uwzględniać m.in. strukturę wierzytelności. Na przykład, jeśli wierzytelności sporne przekraczają 15%, przyspieszone postępowanie układowe nie będzie możliwe, ponieważ zostanie automatycznie umorzone.

Błąd nr 3: Niewłaściwe negocjacje z wierzycielami

Kluczowym elementem restrukturyzacji jest przekonanie wierzycieli do zaakceptowania propozycji układowych, które określają, w jaki sposób dłużnik zamierza spłacić swoje zobowiązania.

Propozycje układowe muszą być realistyczne i oparte na rzeczywistych możliwościach finansowych dłużnika. Zbyt optymistyczne założenia mogą zniechęcić wierzycieli, którzy poczują się oszukani. Warto również przedstawić wierzycielom alternatywę w postaci upadłości, pokazując, jakie zaspokojenie mogliby uzyskać w takim scenariuszu. Przydatnym narzędziem jest tzw. test prywatnego wierzyciela, który symuluje, jakie środki trafiłyby do wierzycieli w postępowaniu upadłościowym.

Dobrą praktyką jest również podział wierzycieli na grupy, do których kierowane są różne propozycje układowe. Takie podejście pozwala zwiększyć szanse na akceptację układu przez każdą z grup.

Błąd nr 4: Nierealistyczny plan restrukturyzacyjny

Plan restrukturyzacyjny to dokument, który musi być przygotowany w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego. Powinien on zawierać m.in.:

• analizę przyczyn problemów finansowych firmy,
• konkretne działania naprawcze,
• prognozy finansowe na przyszłość.

Plan powinien być realistyczny i oparty na ostrożnych założeniach. Zbyt optymistyczne prognozy mogą zniechęcić wierzycieli, którzy muszą uwierzyć, że plan ma szanse powodzenia. Ważne jest, aby dłużnik pozostawił sobie margines błędu i nie obiecywał więcej, niż jest w stanie zrealizować.

Podsumowanie

Restrukturyzacja to narzędzie, które może pomóc firmom w trudnej sytuacji finansowej, ale jej skuteczność zależy od wielu czynników, takich jak wybór odpowiedniego trybu, realistyczne podejście do negocjacji z wierzycielami oraz dobrze przygotowany plan restrukturyzacyjny. Choć nie ma gwarancji sukcesu, unikanie typowych błędów może znacząco zwiększyć szanse na wyprowadzenie firmy na prostą.

Mariusz Sadowiak

Partner Kancelarii Ekonomiczno – Prawnej „DORADCA” Sp. z o.o.

Prezes zarządu Verbum Lex sp.zo.o.

Udostępnij