Fundacja rodzinna — na czym polega?

Fundacja rodzinna to instytucja mająca na celu zarządzanie majątkiem rodzinnym i jego ochronę przed negatywnymi skutkami postępowań spadkowych, wielkości beneficjentów czy sytuacji osobistej. Fundacje rodzinne pozwalają zachować i zabezpieczyć na przyszłość cały majątek rodzinny, nawet w sytuacji, gdy np. nie wszyscy członkowie rodziny są zainteresowani kontynuowaniem działalności. Są one coraz bardziej popularną formą ochrony majątku w Polsce.

Jakie osoby mogą założyć fundację rodzinną?

Fundację może założyć tylko osoba fizyczna (jedna lub więcej osób), sporządzając przed notariuszem specjalny akt założycielski lub testament przewidujący ustanowienie fundacji. Zorganizowana fundacja rodzinna może we własnym imieniu zarządzać i chronić majątek, może nabywać prawa, w tym m.in. własność nieruchomości i inne wierzytelności, zaciągać zobowiązania oraz wytaczać powództwa i procesy. Taka fundacja zdobywa osobowość prawną, kiedy dokonuje wpisu do rejestru fundacji rodzinnych.

Regulacje prawne

Przepisy regulujące działalność fundacji rodzinnych i organizacji fundacyjnych są podobne do przepisów regulujących działalność korporacji na podstawie Kodeksu Handlowego. Fundacje rodzinne formalnie podlegają podatkowi dochodowemu od osób prawnych, ale mają też specjalny reżim podatkowy, zwolniony z podatku dochodowego. Dla ważnych zdarzeń związanych z funkcjonowaniem fundacji ustawodawca ustanowił szereg szczegółowych przepisów podatkowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od spadków i darowizn, co tworzy kompleksowe ramy prawne dla zasad opodatkowania tej instytucji, nie tylko w odniesieniu do samej fundacji, ale także w odniesieniu do jej fundatorów i beneficjentów.

Obowiązki 

Statut powinien wskazywać podstawowe sprawy dotyczące instytucji, takie jak nazwa, siedziba, cel powołania, beneficjenci instytucji i zakres ich praw. Ponadto statut powinien określać czas trwania fundacji, kapitał założycielski fundacji (który powinien wynosić co najmniej 100 000 zł) oraz zasady powoływania i odwoływania członków zarządu fundacji. Statut powinien również określać sposób podejmowania decyzji przez zarząd fundacji oraz sposób wyboru przedstawicieli fundacji w organach zewnętrznych, takich jak rada nadzorcza.

Praca w fundacji rodzinnej

Praca w fundacji rodzinnej może się znacznie różnić, w zależności od celu fundacji oraz umiejętności i doświadczenia członków rodziny. W wielu przypadkach członkowie rodziny angażują się w zarządzanie instytucją, biorąc udział w jej pracach. W przypadku pracy w fundacji rodzinnej wynagrodzenia zależą od wielu czynników, w tym od wielkości funduszu, celu fundacji, umiejętności i doświadczenia członków rodziny oraz konkretnej branży, w której działa fundacja. W przypadku większych fundacji wynagrodzenia mogą być bardzo wysokie, natomiast w przypadku mniejszych fundacji wynagrodzenia mogą być znacznie niższe.

Cechy prowadzenia fundacji rodzinnej

Przejrzystość w zakresie finansów

Należy zauważyć, że przejrzystość i jasność w zakresie wynagrodzeń i finansów odgrywa ważną rolę podczas pracy w fundacji rodzinnej. Członkowie rodziny muszą przestrzegać zasad etycznych i powstrzymywać się od wszelkich działań, które mogą prowadzić do konfliktu interesów lub naruszenia prawa.

Dobre zabezpieczenie

Fundacje rodzinne mogą być dobrym rozwiązaniem dla rodzin, które chcą zabezpieczyć swoją przyszłość finansową i zapewnić wsparcie rodzinom w potrzebie. Jednocześnie zawsze należy przestrzegać odpowiedzialności i uczciwości w zarządzaniu fundacją, a także przejrzystości w zakresie opłat i finansów.

Przejrzystość zasad

Jedną ze specyficznych cech pracy w fundacji rodzinnej jest przejrzystość zasad rekrutacji pracowników. W większych instytucjach proces zatrudniania może być podobny do tego w firmie, natomiast w mniejszych instytucjach często decyzję o zatrudnieniu podejmują członkowie rodziny. W takich przypadkach proces zatrudniania powinien być przejrzysty, a decyzja o zatrudnieniu powinna być oparta na umiejętnościach i doświadczeniu kandydata, a nie na względach rodzinnych.

Ciągły rozwój

Jednym z elementów pracy w domu rodzinnym jest ciągłe podnoszenie kwalifikacji i rozwój kompetencji. Praca w fundacji wymaga wiedzy z zakresu prawa, finansów, marketingu i zarządzania projektami. Rodziny zaangażowane w pracę w fundacji muszą zwracać uwagę na własne szkolenia i rozwijać własne umiejętności, aby skutecznie realizować cele fundacji.

Podsumowanie

Należy jednak zaznaczyć, że powyższe informacje to tylko podstawowe elementy, które powinny znaleźć się w zakresie obowiązków instytucji. Dokładna treść zakresu zadań i obowiązków będzie zależała od indywidualnych potrzeb i celów instytucji oraz przepisów, które musi ona spełniać. Dlatego zawsze zaleca się, aby przed sporządzeniem umowy skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie fundacyjnym. Prawnik ten może pomóc w dostosowaniu treści umowy do konkretnych potrzeb i wymagań.

Szymon Roman