Czy jednoosobowa działalność ma szansę przetrwać w Polskim Ładzie?

Polski Ład, który jest sztandarowym pomysłem rządu na polepszenie sytuacji gospodarczej kraju, spotyka się z falą krytyki. Panuje opinia, że największe straty poniosą na nim prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą. Część publicystów i ekspertów doradza przekształcenie takiej formy w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Czy zatem jednoosobowa działalność gospodarcza ma szansę przetrwać w nowych warunkach?

Obecnie podatnik prowadzący działalność gospodarczą odprowadza składkę wysokości 9 procent przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z ostatniego kwartału poprzedniego roku. Kwotę tę można jednak częściowo odliczyć od podatku. Jak oblicza portal infor.pl, w 2021 roku po uwzględnieniu odliczenia efektywna wysokość składki wynosi 53,03 zł)

Od 1 stycznia w przypadku opodatkowania liniowego składka wyniesie 4,9 procent dochodu. Zniesiona zostanie również możliwość odliczania jej od podstawy opodatkowania. „Business Insider” podkreśla, że w przypadku dziewiętnasto procentowego podatku liniowego obciążenie zwiększy się do 24 proc. Niekiedy można uniknąć opłacania wyższej składki, przechodząc na podatek ryczałtowy.

Jak jednak zauważa „Business Insider”: wybór tego opodatkowania nie będzie odpowiedni dla każdego – przede wszystkim nie sprawdzi się w przypadku przedsiębiorców generujących znaczne koszty prowadzonej działalności. – W opodatkowaniu ryczałtem podstawę opodatkowania stanowi przychód, a nie dochód będący przychodem pomniejszonym o koszty jego uzyskania. Warto mieć to na uwadze zmieniając formę opodatkowania.

Portal Money.pl twierdzi, że w wielu przypadkach samozatrudnienie przestanie być opłacalne. Według cytowanych przez portal danych GUS jednoosobową działalność gospodarczą prowadzi 2,5 miliona Polaków. Wielu z nich zostanie obciążonych dodatkowymi kosztami.

Zdaniem pomysłodawców Polskiego Ładu nowe przepisy uderzą w osoby unikające płacenia podatków. Jednak przy okazji obciążono dodatkowymi kosztami rzeszę drobnych przedsiębiorców. Zdaniem cytowanego przez Money.pl Macieja Oniszczuka z kancelarii Oniszczuk & Associates na Polskim Ładzie zyska 40 procent samozatrudnionych, dochody netto pozostałych ulegną mniejszemu lub większemu uszczupleniu.

Wielu z nich zacznie szukać innych form działalności, ponieważ dotychczasowy model stanie się mniej opłacalny. W ostatnim czasie wzrosło na przykład zainteresowanie możliwością tworzenia spółek z ograniczoną odpowiedzialnością lub przeniesieniem działalności do innych krajów – twierdzi Maciej Oniszczuk.

Innym skutkiem zmian będzie przechodzenie części samozatrudnionych na umowę o pracę. Może to przyczynić się do normalizacji sytuacji na rynku pracy, na którym popularne jest fikcyjne samozatrudnienie.

Co Polski Ład zmieni w przypadku płacenia podatku ryczałtowego?

Dla części przedsiębiorców rozwiązaniem może być przechodzenie na ryczałt. Jak pisze Money.pl, liczba osób rozliczających podatek ryczałtowo wynosi w Polsce 1,35 mln. Polski Ład wprowadza zróżnicowane stawki dla przedstawicieli różnych grup zawodowych. Wiele z nich zyska na zmianach.

Jak pisze dziennik „Gazeta Prawna”: Polski Ład przewiduje obniżkę stawek ryczałtu, ale nie dotyczy ona wszystkich. Przedstawiciele zawodów medycznych (np. lekarz, pielęgniarka) oraz technicznych (np. architekt, inżynier budownictwa, rzeczoznawca budowlany) zapłacą 14% zamiast 17%, zaś dla informatyków, programistów i osób świadczących usługi IT stawka wyniesie 12% zamiast 15%.

Dla przedstawicieli niektórych zawodów bardziej opłacalne stanie się przechodzenie na ryczałt. Jak jednak podkreśla portal Bankier.pl, obniżony ryczałt ma swoje wady. Przy opodatkowaniu dwunasto procentową stawką nie można rozliczać się ze współmałżonkiem i nie można korzystać z odliczeń na dzieci, podobnie jak w przypadku podatku liniowego.

Przy przychodach na poziomie 60 tysięcy zł rocznie (5 tysięcy złotych miesięcznie) ryczałt nie będzie jednak opłacalny. Jak podaje „Rzeczpospolita”, straty poniosą wszyscy przedsiębiorcy, którzy uzyskali tę kwotę bez względu na formę opodatkowania. Strata będzie jednak różna. W przypadku rozliczanie przychodu według skali przedsiębiorca straci 139 zł, przy podatku liniowym aż 3819 zł. Największą stratę poniesie jednak w przypadku płacenia ryczałtu – 4382 zł przy stawce 15 proc. Przy tych dochodach najbardziej opłacalnym okazuje się płacenie podatku według skali.

Z wyliczeń gazety wynika jednak, że przy przychodzie na poziomie 180 tysięcy rocznie najbardziej opłacalny okazuje się ryczałt. Atrakcyjność formy opodatkowania zależy zatem od wysokości dochodu i formy prowadzonej działalności gospodarczej.

„Rzeczpospolita” konkluduje: Zainteresowanie ryczałtem wzrosło już w 2021 r. po wprowadzeniu korzystnych zmian przepisów. Wprowadzenie Polskiego Ładu dodatkowo skłoni do przejścia na ryczałt osoby zajmujące się działalnością usługową, które mają przychody przekraczające 10 tys. zł miesięcznie, przy niskich kosztach. Można przypuszczać, że ryczałt stanie się najpopularniejszą formą dla tej grupy przedsiębiorców.

Mariusz Sadowiak 

Udostępnij